Laatst had ik zo'n dag. Een stressmomentje, niet groot, maar wel genoeg om me uit balans te brengen. Voor ik het wist, had ik mezelf getrakteerd op een chocoladecakeje en een paar proteïnerepen — allemaal snelle suikers waar ik normaal gesproken niet naar grijp. De volgende ochtend voelde ik het direct: niet echt uitgerust, mistig in mijn hoofd, en een lichaam dat gewoon niet lekker meewerkte.
Eerst voelde ik me gefrustreerd. Hoe kon ik nou weer zo 'zwak' zijn geweest? Maar toen ik beter ging kijken naar wat er fysiologisch gebeurt na stress, realiseerde ik me dat mijn lichaam eigenlijk heel logisch had gereageerd.
Wat gebeurt er écht bij stress en suikercraving?
Wanneer je stress ervaart, stijgt je cortisolniveau. Cortisol is een hormoon dat je lichaam voorbereidt op actie — vechten of vluchten.
Cortisol doet twee dingen:
-
Het zorgt ervoor dat je lever glucose vrijmaakt uit opgeslagen energie (glucogenolyse) en uit eiwitten/vetten (gluconeogenese).
-
Hierdoor stijgt je bloedglucose — zodat je spieren en brein snel energie hebben om te reageren op de bedreiging.
Maar daar blijft het niet bij...
-
De stijging van je bloedsuiker lokt een reactie uit: je alvleesklier gaat insuline afgeven.
-
Insuline zorgt ervoor dat de overtollige suiker uit je bloed in je cellen wordt opgeslagen.
-
Als de insulinerespons te sterk is (wat vaak gebeurt na stress), daalt je bloedsuiker daarna te snel en te diep.
En dan gebeurt het:
Je voelt plotseling een enorme drang naar snelle suikers, chocolade, koek of iets zoets. Niet omdat je 'zwak' bent, maar omdat je fysiologie denkt dat je snel nieuwe brandstof nodig hebt.
Je lichaam probeert zichzelf te beschermen tegen een te lage bloedsuikerspiegel. Het is overleven, niet falen.
Cortisol maakt suiker vrij — maar tegen welke prijs?
Als cortisol stijgt door stress, dwingt het je lichaam om glucose vrij te maken uit weefsels. Dit proces heet gluconeogenese:
-
Je lichaam breekt eiwitten uit spieren af om daar suiker van te maken.
-
Bij langdurige stress kan zelfs de darmwand worden aangesproken als energiebron.
Dit betekent dat je onder langdurige stress niet alleen uitgeput raakt, maar dat je lichaam zichzelf letterlijk opbrandt om je suikerspiegel op peil te houden.
Daarom is herstel van stress niet alleen een kwestie van "even rust nemen", maar ook van het herstellen van je spieren, je darmgezondheid en je hele metabole balans.
Wat belangrijk is om te beseffen
-
Één suikermoment maakt je herstel niet stuk.
-
Het laat vooral zien hoe gevoelig je systeem is en wat het nóg nodig heeft.
-
Elke ervaring biedt je een kans om zachter en slimmer met jezelf om te gaan.
Herstel is geen rechte lijn. Het is een dans tussen actie en herstel, tussen vallen en opstaan.
Wat kun je doen na een suikermoment?
-
Voed je lichaam stabiel:
-
Eiwitten, gezonde vetten en groenten als basis
-
Vermijd nieuwe snelle suikers
-
-
Hydrateer je systeem:
-
Warm water, gember- of citroenmelissethee
-
-
Beweeg licht:
-
Wandelen, rekken, zachte bewegingen
-
-
Ondersteun je slaap:
-
Magnesiumglycinaat, glycinepoeder, rustgevende kruidenthee
-
-
Wees mild voor jezelf:
-
Zie de ervaring als een signaal, niet als een mislukking.
-
Samenvatting
Een suikermoment na stress is geen teken van zwakte. Het is een normale reactie van een lichaam dat probeert te overleven.
Door jezelf niet te veroordelen, maar juist liefdevol te ondersteunen met rust, voeding en beweging, kom je steeds dichter bij duurzaam herstel.
Vertrouw op je lichaam. Het spreekt altijd de waarheid, zelfs als die even ongemakkelijk voelt.
